پسته

پسته درخت کوچکی است که سرچشمهٔ آن خاورمیانه و آسیای میانه است[1] و در کشورهایی مانند ایران، سوریه، ترکمنستان و غرب افغانستان رشد می‌کند. این درخت میوه ای تولید می‌کند که خوراکی و بسیار لذیذ است. پسته واژه‌ای فارسی است که از طریق زبان لاتین وارد زبان‌های اروپایی شده‌است.

برای دیگر کاربردها، پسته (ابهام‌زدایی) را ببینید.
پسته
پسته‌های نارس بر روی شاخه
پسته سرخ شده با پوست
وضعیت بقا
آرایه‌شناسی
فرمانرو: گیاهان
(طبقه‌بندی‌نشده): گیاهان گلدار
(طبقه‌بندی‌نشده): دولپه‌ای‌های نو
(طبقه‌بندی‌نشده): رزیدها
راسته: افراسانان
تیره: پسته‌ایان
سرده: پسته (سرده)
گونه: P. vera
نام علمی
Pistacia vera

تولید پسته در ایران در سال ۲۰۱۷ میلادی، ۵۷۴٬۹۸۷ تن بوده که این کشور را در مقام نخست جهان، جای داده‌است.[2] پس از ایران، ایالات متحده با تولید ۲۷۲٬۲۹۱ تن در جایگاه دوم و چین با تولید ۹۵٬۲۹۴ تن در جایگاه سوم قرار داشته‌اند.[2]

ارزش صادرات جهانی پسته برابر ۱٫۸۱ میلیارد دلار بوده که سهم آمریکا از آن ۸۴۲٫۷۵ میلیون دلار، سهم هونگ کونگ ۳۵۹٫۶۶ میلیون دلار و سهم ایران ۱۹۹٫۳۶ میلیون دلار (۱۱٪) بوده‌است.[3]

اقتصاد پسته
مقایسه میزان تولید پسته در ایران با سایر تولیدکنندگان اصلی این محصول[2]
مقایسه بهره‌دهی باغات پسته در کشورهای اصلی تولیدکننده. اعداد بر حسب هکتوگرم (۱۰۰ گرم) بر هکتار هستند. مقایسه آن با نمودار تولید سالیانه پسته نشان می‌دهد اگرچه ایران بزرگترین تولیدکننده پسته جهان است، اما میزان باردهی درختان مزارع خیلی کمتر از رقبا بوده و سطح زیرکشت درختان پسته بسیار زیاد است.[4]

ایران و ایالات متحده آمریکا، دو کشور اصلی در زمینهٔ تولید و صادرات پسته در جهان به‌شمار می‌روند. به‌طوری‌که حدود هفتاد تا هشتاد درصد تولید سالانه پسته در اختیار این دو کشور بوده‌است.[5]

در سال ۱۹۲۹ دانشمند گیاه‌شناسی آمریکایی ویلیام ای. وایتهوس برای جمع‌آوری بذرهای مناسب پسته به ایران مسافرت کرد. او پس از سه سال با یک کیسه تقریباً ۱۰ کیلویی از بذرهای به دقت انتخاب شده به آمریکا بازگشت. از آنجایی که درخت پسته ۷ الی ۱۰ سال طول می‌کشد تا کاملاً رشد کند وایتهوس نتایج تحقیق خود را چندین سال بعد متوجه شد. از بین تمام بذرهایی که وایتهوس انتخاب کرده بود تنها یک مورد قابل استفاده در خاک کالیفرنیا بود که او آن را «کرمان» نامید. بعدها دانشمندان این پسته کرمان را با پیوند زدن به پایه‌های قوی تر تقویت کردند.[6][7]

نتایج تحقیقی که در سال ۲۰۲۰ منتشر شده‌است نشان می‌دهد، تقریباً نیمی از پسته توزیع شده در جهان در سال ۲۰۱۹ توسط ایالات متحده آمریکا تأمین شده‌است که دلیل آن افت تولید پسته در ایران به میزان ۷٪ بوده‌است. دلایل این کاهش تولید تحریم‌های تجاری ایالات متحده آمریکا علیه ایران، تغییرات آب و هوایی، و ضعف در مدیریت اقتصادی و آبیاری بوده‌است.[8]

شرکت‌هایی که هم‌اکنون در حال فعالیت گسترده در این زمینه هستند در آینده یک رقیب جدی برای شرکت‌های پستهٔ ایران خواهند بود. اسرائیل بیشترین مصرف سرانه پسته را به خود اختصاص داده‌است.[9]

تولید پسته در جهان

در فاصلهٔ سال‌های ۲۰۰۹ تا ۲۰۱۴ میلادی، ایران، ایالات متحده آمریکا، ترکیه، سوریه و اتحادیه اروپا، پنج تولیدکننده اصلی پسته در جهان بوده‌اند.[10]

میزان تولید پسته بر حسب هزار تن[11] (آوریل ۲۰۱۶)
نام کشور سال ۱۰–۲۰۰۹ سال ۱۱–۲۰۱۰ سال ۱۲–۲۰۱۱ سال ۱۳–۲۰۱۲ سال ۱۴–۲۰۱۳ سال ۱۵–۲۰۱۴
 ایران ۱۸۴ ۲۱۶ ۱۶۰ ۱۸۳ ۱۷۰ ۲۳۰
 ایالات متحده آمریکا ۱۶۱ ۲۳۷ ۲۰۱ ۲۵۰ ۲۱۳ ۲۳۳
 ترکیه ۳۸ ۱۱۰ ۵۰ ۱۱۷ ۵۰ ۸۵
 سوریه ۶۱ ۵۷ ۵۶ ۵۷ ۵۷ ۵۷
 اتحادیه اروپا ۱۱ ۱۲ ۱۳ ۱۳ ۱۳ ۱۳

صادرات پسته در جهان

در سال ۲۰۱۴ میلادی، ایران با صادر کردن بیش از ۱۹۱ هزار تن پسته بزرگترین صادرکننده این محصول در دنیا شناخته شد. ایالات متحدهٔ آمریکا نیز با صادر کردن حدود ۱۳۸ هزار تن پسته، به عنوان دومین صادرکنندهٔ پسته در جهان، در سال ۲۰۱۴ میلادی شناخته شد. سومین صادرکنندهٔ پسته در جهان ترکیه بود. ترکیه در سال ۲۰۱۴ توانست حدود ۳ هزار تن پسته را صادر نماید و به لحاظ صادرات پسته در مقام سوم جهان قرار گرفت.[10]

صادرات پستهٔ ایران در سال ۱۳۸۹ معادل ۱۵۰ هزار تن بوده‌است.[12] یکی از برتری‌های ایران در صادرات پسته موقعیت جغرافیایی این کشور است. با امکان آسان حمل و نقل، ایران راحتی می‌تواند بازار را از در کشورهایی مانند چین از آن خود کند.[5]

آمریکا به منظور جلوگیری از ورود پستهٔ ایران به بازارهای خود، تعرفه ۲۴۱ درصدی بر پسته ایرانی مقرر کرده‌است.[5]

پسته در ایران
پستهٔ کوبیده شده بر روی سوهان از مواد اصلی تشکیل دهندهٔ سوهان.

میزان تولید پسته در ایران سالانه حدود ۵۷۵ هزار تن است و تنها ۱۰ درصد از این محصول مصرف داخلی دارد و ۹۰ درصد دیگر صادراتی است. مصرف سالیانهٔ پسته برای هر خانوادهٔ ایرانی حدود ۲ کیلوگرم است.[13][14] تولید و صادرات پسته ایرانی، سالانه در حدود ۱٫۴ تا ۱٫۷ میلیارد دلار برای ایران، درآمدزایی می‌کند. شهرستان مرند ؛ شهرستان دامغان ؛شهرستان رفسنجان، زرند شهر کشکوییه، شهرستان سیرجان، شهرستان بوئین زهرا، انار و نی ریز مراکز اصلی تولید پسته در ایران به‌شمار می‌آیند و ۸۰ درصد پسته تولیدشده در ایران، از این مناطق به‌دست می‌آید.

با این‌که پستهٔ ایران و آمریکا از یک نژاد هستند اما پستهٔ ایرانی طعم بهتری دارد. چیزی که بسیاری از توزیع کنندگان عمدهٔ اروپایی هم آن را تأیید می‌کنند. (بذر و نهال اولین پسته‌های کاشته شده در آمریکا از انواع پسته‌های ایرانی بوده‌است که به خاطر تغییر خاک و آب و هوا طعم آن تغییر کرده‌است) مثلاً پسته ترکیه از نژاد دیگری است.[5]

مشکلات

درحالی‌که در میانهٔ دههٔ ۸۰ خورشیدی، تولید پستهٔ ایران بیش از ۲۵۰ هزارتن بوده، این میزان در ابتدای دههٔ ۹۰ خورشیدی، به ۱۵۰ هزار تن کاهش یافته‌است. خشکسالی‌های پی‌درپی (بزرگترین مشکل کنونی در تولید پسته)[5] و عدم برنامه‌ریزی برای تأمین آب مورد نیاز باغ‌های پسته و نیز قوانین و مقررات دست و پاگیر صادراتی باعث شده که میزان صادرات پسته ایران، افت چشمگیری را در سال‌های اخیر تجربه کند و در همین زمان، با افزایش تولید پسته در ایالت کالیفرنیای آمریکا، این کشور در حال تبدیل شدن به اولین صادرکننده این محصول در سطح جهان شده‌است.[15]

آفت‌های مهم پسته در ایران

مهم‌ترین آفت درخت پسته پسیل یا شیره خشک است، حشره ای بسیار ریز و نارنجی رنگ که به سرعت زیاد تکثیر می‌شود علاوه بر تغذیه از شیره درخت به وسیله مکیدن برگهای آن باعث پوشاندن سطح برگ و عدم رسیدن نور کافی به درخت می‌شود و باعث ریزش و خسارت به محصول می‌شود. از دیگر آفات پسته سن یا سنک یا پنچرک است حشره ای در رنگهای مختلف که با خرطوم نوک تیز خود از پسته کال تغذیه می‌کند. آفلاتوکسین زهرابهای است که بوسیلهٔ گروهی از قارچ‌ها بنام آسپرژیلوس که جزء کپکها هستند ترشح می‌شود. این قارچ پس از تغذیه از مواد غذایی، گونه‌ای از زهرابه را تولید کرده و آن را داخل یا روی مواد غذایی برجای می‌گذارد. آفلاتوکسین به انسان و دام ضرر فراوان می‌رساند. سم مذکور در صورت مصرف مزمن موجب سرطان می‌شود. از دیگر آفات پسته می‌توان به شب‌پره هندی، شب‌پره خرنوب، لمبه گندمی و شیشه‌های دندانه‌دار اشاره کرد.

مشکلات رقابتی

آمریکا پسته را به‌صورت مکانیزه تولید می‌کند و همین امر موجب شده که محصول این کشور در هر هکتار ۳ تن و سه برابر محصول تولیدی ایران در هر هکتار باشد.

در سال ۱۳۹۳ صادرات پستهٔ ایران به کشورهای اروپایی از ۹۰ هزار تن در سال به ۱۰ هزار تن کاهش یافته بود.

یکی دیگر از مشکلات صادرکنندگان استفاده بی‌رویه سم در باغ‌های پسته است که سهم اندک پستهٔ ایران در بازارهای اروپایی را با خطر مواجه می‌کند. اتحادیه اروپا در این مورد قوانین سخت‌گیرانه‌ای دارد و اگر این بازار از دست برود پستهٔ آمریکا در زمان کوتاهی بازار ایران در اروپا را تصاحب می‌کند.[16]

درخت پسته

پسته گیاهی است که از دیرباز در نقاط مختلف ایران کشت می‌شده‌است و جنگل‌های وحشی پسته در ناحیه شمال شرق ایران به ویژه مرز افغانستان و ترکمنستان وجود دارد و گمان می‌رود که درخت پسته حدود ۴–۳ هزار سال قبل در ایران اهلی شده و مورد کشت و کار قرار گرفته‌است. درخت پسته عمر بسیار طولانی دارد و می‌تواند تا ۳۰۰ سال عمر کند. درختان پستهٔ کاشته شده، از حدود سال هفتم تا دهم پس از کاشت به محصول دهی قابل توجه و در سال بیستم به بالاترین میزان محصول دهی می‌رسند. این درخت برگ ریز است و می‌تواند تا ۱۰ متر رشد کند و به‌طور میانگین ۵۰کیلوگرم محصول در یک دورهٔ دو ساله تولید کند. پسته گیاهی بیابانی و مقاوم است و می‌تواند خاک‌های با شوری بالا و دماهای بین -۱۰ درجه در زمستان و +۴۸ درجه سانتی گراد در تابستان را تحمل کند. این درخت برای محصول دهی نیاز به تابستان‌های گرم و خشک و خاک با زهکشی بالا دارد و در مناطق مرطوب یا سردسیر محصول دهی و رشد خوبی ندارد.[17]

انواع پسته

به‌طور کلی انواع پسته به دو گروه گرد و دراز تقسیم‌بندی شده‌اند؛ که به نام‌های کله قوچی، فندقی و اکبری… ولی به‌طور سنتی در ایران حدود ۹۰ گونه از پسته شناخته شده‌است؛ که تعدادی از آن‌ها به صورت گسترده و تجاری و برخی به صورت پراکنده و محدود کشت می‌شوند.

مهمترین ارقام تجار پسته ایران عبارتند از :پسته اکبری، پسته خنجری، پسته کله قوچی، پسته احمدآقایی، پسته فندقی یا اوحدی.

رقم اکبری

پسته اکبری یکی از ارقام تجاری پسته ایران است که در مقایسه با سایر رقم‌ها دارای ارزش اقتصادی بیشتری است. این رقم در اواخر دهه سی شمسی توسط حاج اکبر بسنجیده، در روستای عباس‌آباد امین، از توابع بخش کشکوئیه شهرستان رفسنجان، شناسایی و تکثیر شد.[18] رقم مذکور دارای میوه‌ای بادامی شکل، کشیده و درشت است.

رقم خنجری

پسته خنجری دامغان همان‌طور که از اسمش پیداست مانند یک خنجر دارای قوسی کشیده در یک طرف آن. این پسته از لحاظ ظاهری همانند پستهٔ بادامی و پسته احمدآقایی است چونکه پسته بادامی و پسته احمدآقایی نیز هر دو کشیده‌اند که ممکن است شما را در تشخیص آن کمی دچار اشتباه کند.

رقم کله قوچی

پسته کله‌قوچی یکی از ارقام تجاری پسته ایران می‌باشد که برای اولین بار توسط فردی به نام حاج علی شریفی در روستای دهنو رفسنجان شناسایی و انتخاب گردید و به همین دلیل به نام پسته حاج شریفی نیز معرف است. مناطق عمده گسترش آن استان کرمان می‌باشد و در سایر استان‌های کشور نیز به صورت پراکنده وجود دارد.

رقم احمد آقایی

پسته احمد آقایی، این رقم برای اولین بار توسط فردی بنام احمد آقا فروتن در احمدیه نوق شناسایی و انتخاب گردید. گسترش این رقم در استان کرمان بیشتر در مناطق نوق رفسنجان و شهرستان سیرجان می‌باشد. در حال حاضر این رقم یکی از مهم‌ترین ارقام تجاری کشور می‌باشد که علی‌رغم قدمت نه چندان طولانی آن، به‌طور چشمگیری در حال گسترش می‌باشد. میوه آن بادامی‌شکل ولی ظاهری آن همانند رقم کله قوچی می‌باشد. قرمزی رنگ مغز، سفیدی پوست استخوانی و درشتی میوه باعث گسترش آن شده‌است.

رقم فندقی (اوحدی)

پسته اوحدی، یکی از متداول‌ترین ارقام تجاری پسته ایران می‌باشد که بین سال‌های ۱۳۲۰ تا ۱۳۳۰ در روستای فتح‌آباد رفسنجان توسط مهدی اوحدی شناسایی و انتخاب گردید. رقمی است بسیار معروف و سازگار برای اکثر مناطق پسته‌کاری که در طول ۵۰ سال گذشته گسترش فراوانی پیدا کرده‌است. حدود ۷۰–۶۰ درصد پسته‌کاری‌های رفسنجان را این رقم به خود اختصاص داده‌است. این رقم دارای میوه‌ها فندقی شکل و کروی می‌باشد.بیشترین حجم صادرات پسته کشور مطعلق به رقم فندقی می‌باشد.

خواص پسته

فواید مصرف پسته

به نظر می‌رسد مصرف پسته می‌تواند فشار خون سیستولیک و دیاستولیک را در افرادی که دیابت ندارند، تا حدودی کاهش دهد.[19] با اینکه پسته حاوی مقدار زیادی کالری است، اما مصرف آن در مقدارهای معمولی باعث افزایش وزن یا چاقی نمی‌شود.[19]

شواهد علمی نشان می‌دهد که مواد مغذی پسته می‌تواند تأثیرات مثبتی روی سلامتی داشته باشند.[20]

کمک به سلامت قلب

مطالعه‌ای که در مجله تغذیه بالینی آمریکا (American Journal of Clinical Nutrition) منتشر شده‌است، پسته را به‌عنوان ماده غذایی کاهنده کلسترول تأیید می‌کند. پژوهشگران این مرکز، ۲۸ بزرگ‌سال که سطح کلسترول بد (LDL) آن‌ها، بالاتر از حد مجاز بود و بیماری دیگری در آن‌ها گزارش نشده بود را مورد بررسی قرار دادند. رژیم‌های مورد آزمایش شامل یک رژیم غذایی کم‌چربی بدون پسته، یک رژیم غذایی سالم با یک وعده پسته و یک رژیم سالم با دو وعده پسته بود. نتیجه رضایت‌بخش بود. سطح LDL افرادی که پسته خورده بودند کاهش‌یافته بود.[21]

کمک به سلامت چشم

لوتئین و زیگزانتین تنها کاروتنوئیدهای موجود در شبکیه و عدسی چشم هستند. نتایج مطالعات اپیدمیولوژیک (همه‌گیرشناسی) نشان می‌دهند، رژیم‌های غذایی سرشار از لوتئین و زیگزانتین می‌توانند به کاهش ابتلا به بیماری و آب‌مروارید کمک کنند. ماکولا بیماری شبکیه چشم است که با بالا رفتن سن بروز می‌کند. در این بیماری لکه زرد داخل چشم از بین می‌رود. کاروتنوئیدها با چربی موجود در وعده غذایی بهتر جذب می‌شوند. به همین دلیل پسته که حاوی چربی خوب است، جذب لوتئین و زیگزانتین خودش را برای بدن آسان‌تر می‌کند.[22]

کمک به کنترل وزن

مصرف پسته به‌عنوان میان‌وعده می‌تواند به کاهش وزن و همین‌طور حفظ وزن مناسب کمک کند. همچنین به دلیل چربی‌های خوب، فیبر و پروتئین می‌تواند کمک کند تا گرسنگی بین وعده‌های غذایی را از بین برود. اسنک حاوی پسته می‌تواند به خاطر احساس سیری که ایحاد می‌کند کمک کند تا وعده بعدی غذا را شروع نکنید.

تحقیقی از دانشکده پزشکی UCLA نشان داد افرادی که پسته را جایگزین اسنک‌های مضر کردند (درحالی‌که پسته ۲۰ درصد کالری کل آن‌ها را به مدت سه هفته تشکیل می‌داد) هیچ اضافه‌وزنی نداشتند و درحالی‌که کلسترول HDL آن‌ها افزایش نشان می‌داد، کلسترول کل ایشان کاهش یاغته بود.[23]

کمک به بهبود عملکرد جنسی مردان

نشان داده‌شده که پسته تأثیر مثبتی روی توان جنسی مردان دارد. مطالعه‌ای توسط بخش دوم اورولوژی بیمارستان آموزشی و تحقیقاتی آتاتورک در ترکیه و در سال ۲۰۱۱ انجام شد. افرادی هرروز برای مدت سه هفته ۱۰۰ گرم از این آجیل را در وعده ناهار مصرف کردند؛ به‌نحوی‌که پسته ۲۰ درصد کالری روزانه آن‌ها را شامل می‌شد. همه این افراد مردان متأهلی که حداقل برای مدت ۱۲ ماه قبل از این مطالعه اختلال نعوظ (ED) داشته و در بازه سنی ۳۸ تا ۵۹ سال بودند. این مردان سبک زندگی مشابهی را فرا گرفتند. تنها تفاوت آن‌ها افزودن پسته به رژیم غذایی برخی از آنان بود.

این مردان بهبود قابل‌توجهی در اختلال نعوظ و سطح چربی خونشان داشتند. احتمالاً یکی از دلایلی که این آجیل به بهبود اختلال نعوظ کمک می‌کند میزان اسیدآمینه غیرضروری آرژنین بالایی دارد. ظاهراً این میزان اسیدآمینه غیرضروری آرژنین، انعطاف‌پذیری شریان‌های بدن را حفظ کرده و جریان خون را با بالا بردن اکسید نیتریک، ترکیبی که رگ‌های خونی انعطاف‌پذیر می‌کند، افزایش می‌دهد.[24]

کمک به بهبود دیابت

مطالعه‌ای که در دانشگاه ایالتی پنسیلوانیا انجام شد و در سال ۲۰۱۵ منتشر گردید، اثر مصرف روزانه پسته روی نمودار نسبت لیپید به لیپوپروتئین، کنترل قند خون، التهاب بدن و گردش خون بزرگ‌سالان مبتلابه دیابت نوع ۲ را مورد بررسی قرار داد. شرکت‌کنندگان به دو دسته تقسیم شدند، یک گروه رژیم غذایی مناسب و بدون پسته و گروه دیگر از رژیم غذایی که پسته ۲۰ درصد کالری مصرفی آن را تشکیل می‌داد استفاده کردند.

به نظر نمی‌رسید پسته بر کنترل قند خون تأثیرگذار باشد، ولی تأثیر مثبتی روی نسبت‌های کلسترول خوب به بد، کلسترول و تری گلیسیریدها داشت. دیابت خطر ابتلا به بیماری قلبی و سکته مغزی را افزایش می‌دهد؛ بنابراین خوردن پسته به‌طور منظم به‌عنوان بخشی از یک رژیم غذایی سالم می‌تواند به دفع مسائل جدی قلب کمک کند. کاردیومتابولیک مجموعه‌ای از چند اختلال است که به چربی مرتبط‌اند و همراه باهم باعث افزایش ریسک ابتلا به بیماری‌های قلبی، عروقی و دیابت می‌شوند.[25]

مضرات مصرف پسته

میوهٔ درخت پسته، مانند دیگر گونه‌های خانواده پسته‌ایان (شامل پیچک سمی، سماق، انبه، و بادام هندی) حاوی ماده اوروشیول است، که می‌تواند باعث ایجاد خارش و واکنش‌های آلرژیک گردد.[26]

مصرف مقادیر زیادی از پسته عوارضی چون چاقی، فشار خون، بیماری‌های روده، معده را به همراه دارد. همچنین مصرف روزانهٔ پستهٔ نمک‌زده احتمال ابتلا به فشار خون بالا را افزایش می‌دهد؛ زیرا نصف فنجان از پسته نمک زده باعث افزایش دریافت سدیم به میزان ۲۶۳ الی ۵۲۶ میلی‌گرم و منجر به افزایش فشارخون می‌شود.[27]

روش نگهداری

بهترین روش برای نگهداری از آجیل مغز شده، نگهداری درون فریزر است تا از رشد قارچ آفلاتوکسین بر سطح دانه‌ها و مغزها پیشگیری کنید. مصرف این قارچ سرطان‌زاست. البته در مقدار زیاد با گذاشتن قرص در انبارها از فساد شدن جلوگیری می‌کند.[28]

خشک کردن پسته تازه

یکی از روش‌های معمول نگهداری پسته، خشک کردن آن است. برای این منظور بصورت زیر عمل می‌شود:

۱. حداکثر تا ۲۴ ساعت پس از چیده شدن از درخت، پوست تازه جدا شود تا پسته دچار لکه نشود.

۲. پسته‌ها در فضای باز و ترجیحاً در مقابل نور مستقیم آفتاب قرار گیرد تا کاملاً خندان شود. رطوبت پسته باید از ۲۰ درصد به ۵ درصد برسد که این فرایند معمولاً سه روز زمان می‌برد.

روش تکثیر پسته

روش متداول تکثیر پسته از طریق کاشت دانه و ایجاد نهال است و معمولاً پس از چند سال با سر برداری و پیوند زدن به گونه پسته دلخواه می‌رسند. روش دیگر تکثیر پسته روش تکثیر بافت است که بسیار محدود است.

ارزش غذایی
پسته (مغزپسته)
مواد مغذی در هر ۱۰۰ گرم (۳٫۵ اونس)
انرژی ۲٬۳۵۱ کیلوژول (۵۶۲ کیلوکالری)
کربوهیدرات‌ها ۲۷٫۵۱ g
قندها ۷٫۶۶ g
فیبر ۱۰٫۳ g
چربی ۴۵٫۳۹ g
چربی اشباع ۵٫۵۵۶ g
چربی تک‌اشباع‌نشده ۲۳٫۸۲۰ g
چربی چنداشباع‌نشده ۱۳٫۷۴۴ g
پروتئین ۱٫۰۳ g
- لوتئین و زآکسانتین ۵۱۰ μg
ویتامین ب۱ (تیامین) ۰٫۸۷ میلی‌گرم (۶۷٪)
ویتامین ب۲ (ریبوفلاوین) ۰٫۱۶۰ میلی‌گرم (۱۱٪)
ویتامین ب۳ (نیاسین) ۱٫۳۰۰ میلی‌گرم (۹٪)
پانتوتنیک اسید (ویتامین ب۵) ۰٫۵۲ میلی‌گرم (۱۰٪)
ویتامین ب۶ ۱٫۷۰۰ میلی‌گرم (۱۳۱٪)
اسید فولیک (ویتامین ب۹) ۵۱ میکروگرم (۱۳٪)
ویتامین C ۵٫۶ میلی‌گرم (۹٪)
ویتامین D ۰ میکروگرم (۰٪)
ویتامین E ۳٫۸۱ میلی‌گرم (۲۵٪)
ویتامین K ۱٫۴ میکروگرم (۱٪)
کلسیم ۵۲ میلی‌گرم (۵٪)
آهن ۳٫۹۲ میلی‌گرم (۳۱٪)
منیزیم ۱۲۱ میلی‌گرم (۳۳٪)
منگنز ۱٫۲ میلی‌گرم (۶۰٪)
فسفر ۴۹۰ میلی‌گرم (۷۰٪)
پتاسیم ۱۰۲۵ میلی‌گرم (۲۲٪)
روی ۲٫۲ میلی‌گرم (۲۲٪)
Link to USDA Database entry
درصدها نسبی‌اند
منبع: پایگاه اطلاعاتی مواد غذایی آمریکا

نگارخانه
  • دانه پسته
  • پسته یامچی
  • پسته ایرانی

پانویس
  1. AL-Saghir, M.G. , and D.M. Porter. 2012. Taxonomic revision of the genus Pistacia L. (Anacardiaceae). American Journal of Plant Sciences, 3: 12-32.
  2. «FAOSTAT». www.fao.org. دریافت‌شده در ۲۰۱۹-۰۶-۲۹.
  3. «Pistachio global export and top exporting countries». Tridge. دریافت‌شده در ۲۰۲۰-۱۰-۲۷.
  4. «FAOSTAT». www.fao.org. دریافت‌شده در ۲۰۲۰-۰۸-۰۵.
  5. زویی توماس (۴ آبان ۱۳۹۶). «باغ‌های پسته؛ صحنه رویارویی ایران و آمریکا». بی‌بی‌سی فارسی.
  6. «History | American Pistachio Growers». americanpistachios.org. دریافت‌شده در ۲۰۲۰-۱۰-۲۷.
  7. http://www.foodtimeline.org/foodsalads.html
  8. Champion, Marc (2020-02-21). "The U.S. -Iran pistachio war is heating up". Bloomberg Businessweek. Retrieved 2020-02-24.
  9. «لابی آمریکا و رژیم صهیونیستی در زمینه بازار پسته». آمریکا نگاه نو. ۲۰۱۳-۰۲-۲۳. بایگانی‌شده از اصلی در ۱۹ اوت ۲۰۱۴. دریافت‌شده در ۲۰۱۴-۰۸-۱۷.
  10. «Pistachios: World Markets and Trade» (PDF). وب سایت رسمی وزارت کشاورزی ایالات متحده، بخش سرویس کشاورزی خارجی. فوریه ۲۰۱۵. دریافت‌شده در ۲ آوریل ۲۰۱۶.
  11. "TreeNuts" (PDF).
  12. «خبر آنلاین». دریافت‌شده در ۲۰۱۲-۰۱-۲۷.
  13. عسگر اولادی خبر داد: عرضه پسته ۳۰ هزار تومانی در شهرهای بزرگ؛ ایلنا؛ ۲۹ بهمن ۱۳۹۱
  14. http://www.teribon.ir/archives/196650/%D8%B5%D8%A7%D8%AF%D8%B1%D8%A7%D8%AA-%D9%BE%D8%B3%D8%AA%D9%۸۷-%D8%B4%D8%A8-%D9%۸۵٪D9%۸۵٪D9%۸۶٪D9%۸۸٪D8%B9%D8%8C-%D9%۸۸-%D8%B5%D8%A8%D8%AD-%D8%A2%D8%B2%D8%A7%D8%AF-%D8%B4%D8%AF.html
  15. انتقال پایتخت پستهٔ جهان از کرمان به کالیفرنیا/ طلای سبز یخ زد خبرگزاری قدس
  16. «کاهش ۳۰ درصدی صادرات پسته ایران در سال ۹۴». دویچه وله فارسی. ۲۶ مارچ ۲۰۱۶. دریافت‌شده در ۲۷ مارچ ۲۰۱۶. تاریخ وارد شده در |تاریخ بازبینی=،|تاریخ= را بررسی کنید (کمک)
  17. «Download Limit Exceeded». citeseerx.ist.psu.edu. دریافت‌شده در ۲۰۲۰-۱۰-۱۳.
  18. فارسی: توضیحات هفته نامه محلی "رفسنجان" در سال 1374 در مورد چگونگی شناسایی پسته اکبری, 2020-08-27
  19. Mohammadifard, N; Salehi-Abargouei, A; Salas-Salvadó, J; Guasch-Ferré, M; Humphries, K; Sarrafzadegan, N (May 2015). "The effect of tree nut, peanut, and soy nut consumption on blood pressure: a systematic review and meta-analysis of randomized controlled clinical trials". The American Journal of Clinical Nutrition (Systematic Review & Meta-Analysis). 101 (5): 966–82. doi:10.3945/ajcn.114.091595. PMID 25809855.
  20. «پنج خاصیت پسته و دانستنی‌های جالبی دربارهٔ آن». آجیل و خشکبار هفت مغز. ۳۰ مهر ۱۳۹۹.
  21. Sarah K Gebauer, Sheila G West, Colin D Kay, Petar Alaupovic, Deborah Bagshaw, Penny M Kris-Etherton (09/03/2008). "Effects of pistachios on cardiovascular disease risk factors and potential mechanisms of action: a dose-response study". The American Journal of Clinical Nutrition. Check date values in: |تاریخ= (help)
  22. «α-Carotene, β-Carotene, β-Cryptoxanthin, Lycopene, Lutein, and Zeaxanthin».
  23. «Pistachio Nuts Reduce Triglycerides and Body Weight by Comparison to Refined Carbohydrate Snack in Obese Subjects on a 12-Week Weight Loss Program».
  24. «Pistachio diet improves erectile function parameters and serum lipid profiles in patients with erectile dysfunction».
  25. «Effects of pistachios on the lipid/lipoprotein profile, glycemic control, inflammation, and endothelial function in type 2 diabetes: A randomized trial».
  26. Mabberley, D. J. (1993). The Plant Book. Cambridge: Cambridge Univ. Press. p. 27. ISBN 0-521-34060-8.
  27. «عوارض منفی مصرف زیاد پسته». مشرق‌نیوز. ۳۰ مهر ۱۳۹۳. دریافت‌شده در ۲۵ تیر ۱۳۹۵.
  28. «چرا دختران باید پسته بخورند». پارسی طب. دریافت‌شده در ۲۵ تیر ۱۳۹۵.

منابع
در ویکی‌انبار پرونده‌هایی دربارهٔ پسته موجود است.

پیوند به بیرون

 Chisholm, Hugh, ed. (1911). "Pistachio Nut". دانشنامه بریتانیکا (11th ed.). انتشارات دانشگاه کمبریج.

This article is issued from Wikipedia. The text is licensed under Creative Commons - Attribution - Sharealike. Additional terms may apply for the media files.